Jakie typy pomp ciepła rozróżniamy?

Rok 2022 zdecydowanie przeszedł do historii jako okres dominacji technologii pomp ciepła, które odnotowały imponujący wzrost na rynku o ponad 120%. Stało się jasne, że prawie jedno na trzy urządzenia grzewcze wybrane przez konsumentów w tym okresie to pompa ciepła. Szczególnie modele typu powietrze-woda zyskały na popularności, notując wzrost sprzedaży o aż 137% w porównaniu z poprzednim rokiem, co przełożyło się na ponad 188 tysięcy sprzedanych jednostek. Nie można także pominąć gruntowych pomp ciepła, które również zaznaczyły swoją obecność na rynku dzięki wzrostowi sprzedaży o 28%, osiągając łączną ilość 7 200 sztuk.

Działanie pomp ciepła

Pompy ciepła redefiniują standardy efektywności w ogrzewaniu domów, stając się nieodłącznym elementem nowoczesnych systemów grzewczych. To, co wyróżnia te urządzenia, to ich bezobsługowy charakter, niezrównana wydajność i minimalne koszty eksploatacyjne. Jednak najważniejszym atutem pomp ciepła jest ich niewątpliwy wkład w ochronę środowiska. Używają one odnawialnych źródeł energii, takich jak grunt, woda czy powietrze, czyniąc je najbardziej zielonymi rozwiązaniami grzewczymi dostępnymi na rynku.

Pompy ciepła działają na prostym, ale niezwykle skutecznym mechanizmie. Energia odnawialna jest przenoszona do systemu ogrzewania domu przez specjalistyczny czynnik roboczy, który przepływa przez urządzenie. Proces ten inicjowany jest w dolnym źródle, skąd energia jest czerpana, a następnie, dzięki pracy sprężarki oraz wymiennika ciepła, transferowana do systemu ogrzewania w domu – czy to grzejników, czy ogrzewania podłogowego. 

Kluczowym momentem jest tu praca sprężarki, która nie służy do bezpośredniego wytwarzania ciepła, lecz do zwiększenia efektywności przekazywania energii. To sprawia, że pompy ciepła mogą wyprodukować do czterech, a nawet pięciu razy więcej energii, niż pobierają, co czyni je niezwykle efektywnymi energetycznie.

Integracja pomp ciepła z instalacjami fotowoltaicznymi otwiera przed nimi nowe horyzonty wydajności. W takich konfiguracjach, ogrzewanie domu oraz przygotowanie ciepłej wody użytkowej może stać się kosztem niemal zerowym, ponieważ energia elektryczna niezbędna do pracy sprężarki może być w całości wygenerowana przez panele słoneczne. To podejście nie tylko minimalizuje rachunki za energię, ale również zwiększa niezależność energetyczną gospodarstw domowych, jednocześnie przyczyniając się do redukcji emisji CO2.

Powietrzne pompy ciepła

W 2022 roku, pompy ciepła typu powietrze-woda wyraźnie zaznaczyły swoją dominację na rynku, przyciągając uwagę dzięki swoim niezrównanym zaletom, mimo iż nie oferują one najwyższej efektywności w porównaniu do innych rodzajów pomp ciepła. Dlaczego więc cieszą się taką popularnością? Odpowiedź tkwi w ich konkurencyjnych cenach, prostocie montażu i wszechstronności zastosowania, co sprawia, że są one doskonałym wyborem zarówno dla nowych, jak i modernizowanych obiektów, bez względu na rozmiary działki czy jej warunki.

Wybór pompy: monoblok czy split

Rozważając instalację pompy ciepła typu powietrze-woda, napotykasz na wybór między dwoma głównymi konfiguracjami: systemem monoblok i split.

  • system split: Składa się z zewnętrznej jednostki, zawierającej kluczowe komponenty takie jak wentylator, sprężarka oraz parownik, oraz wewnętrznej jednostki umieszczonej w maszynowni domu, wyposażonej w skraplacz, elektryczny podgrzewacz i pompę obiegową. Połączenie obu jednostek przez przewody wypełnione czynnikiem roboczym zapewnia efektywną pracę systemu.
  • system monoblok: Proponuje prostszą konstrukcję, ponieważ składa się tylko z jednej jednostki zewnętrznej. Ta kompaktowa jednostka zawiera wszystkie niezbędne elementy, takie jak sprężarka, skraplacz, parownik, i jest bezpośrednio połączona z centralnym systemem grzewczym budynku.

Wybór między systemem split a monoblok zależy od wielu czynników, w tym od preferencji dotyczących instalacji, dostępnego miejsca oraz budżetu. Systemy split oferują elastyczność montażu i łatwiejsze zabezpieczenie przed zamarzaniem, podczas gdy monobloki wyróżniają się łatwością instalacji i mniejszymi wymaganiami przestrzennymi.

Wydajność pompy powietrznej

Sprawność pomp ciepła typu powietrze-woda jest zmienna i zależy od warunków atmosferycznych. Pomimo spadku wydajności w niskich temperaturach, te urządzenia nadal efektywnie ogrzewają, nawet podczas mrozów. Kluczowe wskaźniki takie jak COP (współczynnik wydajności) i SCOP (sezonowa efektywność energetyczna) pomagają zrozumieć wydajność urządzenia w różnych warunkach. COP informuje o ilości energii generowanej w stosunku do energii pobranej, podczas gdy SCOP dostarcza dane na temat średniej rocznej wydajności urządzenia.

Dokonując wyboru, ważne jest porównanie tych wskaźników w odniesieniu do konkretnych warunków pracy, takich jak temperatura zewnętrzna i wymagana temperatura zasilania systemu grzewczego. Wybierając urządzenie, należy także zwrócić uwagę na klimat, w którym będzie ono eksploatowane, oraz na preferowany tryb pracy.

Gruntowe pompy ciepła

W kontekście poszukiwania najbardziej efektywnych rozwiązań grzewczych, gruntowe pompy ciepła wyłaniają się jako wyjątkowo atrakcyjna opcja. Ich instalacja wymaga jednak przeprowadzenia specjalistycznych prac ziemnych, aby móc wykorzystać energia z dolnego źródła. W zależności od wybranej technologii, prace te mogą obejmować wykopy dla kolektorów poziomych lub wykonanie odwiertów dla sond pionowych. Kolektory poziome, będące wężownicami z rur wypełnionych płynem niezamarzającym, rozmieszcza się na głębokości do 2 metrów i wymagają one rozległej powierzchni. Sondy pionowe, instalowane poprzez głębokie odwierty, mogą sięgać kilkudziesięciu metrów w głąb ziemi.

Z uwagi na konieczność przeprowadzenia rozbudowanych prac ziemnych, gruntowe pompy ciepła często stanowią wybór dla nowo budowanych domów, gdzie możliwe jest zaplanowanie i integracja takiego systemu od początku. Wyzwaniem może być montaż na już zagospodarowanych działkach z uwagi na potrzebę dużej przestrzeni i zakresu robót ziemnych. Dlatego, przy termomodernizacji istniejących obiektów, częstym rozwiązaniem stają się pompy ciepła powietrzne, które nie wymagają tak zaawansowanych prac przygotowawczych.

Efektywność pompy gruntowej

Efektywność gruntowych pomp ciepła jest znacząco wyższa w porównaniu do innych typów pomp, głównie dzięki stabilnej i relatywnie wysokiej temperaturze gruntu, nawet w okresie zimowym. To zapewnia ciągłość i przewidywalność pracy urządzenia, co przekłada się na stabilną i wydajną produkcję energii cieplnej. Współczynnik COP dla gruntowych pomp ciepła często przekracza wartość 5,0, co oznacza, że na każde zużyte 1 kWh energii elektrycznej, system jest w stanie wygenerować do 5 kWh energii cieplnej. Osiągana dzięki temu efektywność energetyczna stanowi nie tylko ekonomiczne, ale i ekologiczne rozwiązanie, pozwalając na znaczące ograniczenie emisji CO2.

Pompy typu woda-woda

Wśród różnorodnych technologii pomp ciepła, pompy ciepła typu woda-woda wyróżniają się wyjątkowo wysoką efektywnością energetyczną, przewyższając nawet te gruntowe. Wykorzystują one temperaturę wody gruntowej jako źródło dolne, co pozwala na uzyskanie stabilnych i wysokich współczynników COP. Jednakże, wysoki poziom efektywności idzie w parze z większymi kosztami inwestycyjnymi i wyzwaniami instalacyjnymi, co sprawia, że te systemy są mniej powszechne na rynku.

Proces instalacji i działanie

Kluczowym elementem w instalacji pompy ciepła typu woda-woda jest przygotowanie dwóch specjalistycznych studni: czerpnej i zrzutowej.

  • studnia czerpna: wyposażona w pompę ssącą, z której pobierana jest woda gruntowa. Energia cieplna tej wody jest wykorzystywana do podgrzewania czynnika chłodniczego w pompie, co inicjuje proces odparowania.
  • studnia zrzutowa: schłodzona woda, która oddała już swoje ciepło systemowi, jest bezpiecznie odprowadzana z powrotem do środowiska naturalnego poprzez studnię zrzutową, co zamyka obieg wody w systemie.

Koszty inwestycyjne

Inwestycja w pompę ciepła typu woda-woda wymaga znacznie większych nakładów finansowych, często przekraczających 80 tysięcy złotych, co jest znacząco wyższe w porównaniu z innymi rodzajami pomp ciepła. Wysokie koszty wynikają nie tylko z potrzeby przygotowania specjalistycznych studni, ale również z konieczności zastosowania zaawansowanych systemów filtracji i ochrony wodnych źródeł dolnych.

Podsumowanie

Różnorodność dostępnych na rynku pomp ciepła, w tym powietrzne, gruntowe oraz wodne, stanowi szerokie spektrum możliwości dla każdego, kto poszukuje efektywnego i ekologicznego rozwiązania grzewczego dla swojego domu. Wybór odpowiedniego typu pompy ciepła jest kluczowy i powinien być dokładnie przemyślany, biorąc pod uwagę zarówno lokalizację, jak i aspekty finansowe związane z inwestycją.

Właśnie dlatego warto skorzystać z profesjonalnego doradztwa i wsparcia technicznego, jakie oferuje firma 3OZE. Dzięki naszej wiedzy i doświadczeniu, można znaleźć idealnie dopasowane rozwiązanie, które nie tylko spełni wszystkie potrzeby ogrzewania, ale także optymalnie wykorzysta dostępne zasoby finansowe i charakterystykę danej nieruchomości.